KADASTRO TESPİTİNDEN SONRAKİ HARİCİ SATIŞ DOLAYISIYLA ZAMANAŞIMI NE ZAMAN BAŞLAR?

KADASTRO TESPİTİNDEN SONRAKİ HARİCİ SATIŞ DOLAYISIYLA ZAMANAŞIMI NE ZAMAN BAŞLAR?


Kadastro tespitinden sonraki dönemde gerçekleşen harici satım sözleşmesine dayalı bir davada davacı taraf terditli olarak tapu iptal ve tescil ve tazminat talep etmiş, yerel mahkemece tapu iptal ve tescil talebi geçersiz sözleşme nedeniyle, terditli tazminat talebi ise zamanaşımına uğradığı gerekçesi ile reddedilmiştir.

Bahsettiğimiz türde davalarda Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarını burada açıklamaya çalışacağız. Yargıtay yerleşik içtihatlarında yasal düzenlemeye paralel olarak harici satış sözleşmeleri geçersiz kabul edilmekte, bu nedenle tapu iptal ve tescil talebinin reddedildiği yerel mahkeme kararları doğru kabul edilmektedir.

Bahse konu davalarda bazen davacı taraf terditli olarak tazminat talebinde de bulunabilmektedir. Bu talepler açısından Yargıtay’ın dikkate aldığı iki önemli husus vardır. Bunlardan ilki harici satış sözleşmesi ile verilen bir bedel var ise bu bedelin denkleştirici adalet ilkesine göre iade edilmesidir. Diğeri ise zamanaşımı süresinin başlangıcının dava açıldığı tarihte başlamasıdır. Hatta Yargıtay içtihatlarına konu olan kararlarda harici satış özleşmesine istinaden satıcı zilyetliği de devretmişse zamanaşımı süresi zilyetliğin devamı boyunca işlemeye başlamayacaktır.

Bu bahsettiğimiz konuların temelini teşkil eden içtihadı birleştirme kararları bulunmaktadır. Bunlardan biri 07.06.1939 Tarih, 1936/31 E., 1939/47 K. sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı; diğeri ise 10.07.1940 Tarih, 1939/2 E., 1940/77 K. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararıdır.

Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu 1936/31 E. 1939/47 K. 07.06.1939 T.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu 1939/2 E. 1940/77 K. 10.07.1940 T.

Diğer ilgili Yargıtay kararları;

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2016-4213 E. 2019-975 K. 14.02.2019 T.
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2012-2710 E. 2012-7576 K. 22.03.2012 T.